ریشه کولبری مرزنشینان در تن‌پروری اقتصادی مدیران است
کارشناسان اقتصادی : اگر یک میلیارددلار قاچاق ساماندهی شود یکصد هزار شغل آبرومند برای کولبران آفریده می‌شود . کارشناسان اقتصادی معتقدند در یک دهه اخیر در غیاب اقتصاد کارآفرینی و تقویت اقتصاد مردم محور توسط سازمان‌های برنامه و بودجه استانی پدیده کولبری و مشاغل کاذب به وجود آمده و اگر دولت فقط یک میلیارد دلار از پدیده قاچاق را ساماندهی کند، می‌تواند برای صد هزار کولبر شغل آبرومند ایجاد کند.
سرویس اقتصادی جوان آنلاین : در نشست رسانه‌ای تحلیل و بررسی اقتصاد کولبری با کارشناسان اقتصادی روز گذشته برگزار شد، الیاس نادران استاد اقتصاد دانشگاه تهران در این نشست گفت: این تلقی غلطی است که عده‌ای فکر می‌کنند اقتصاد کشور به بن‌بست رسیده است . متأسفانه عده‌ای در کشور برای فرار از مسئولیت‌هایی که دارند با وجود اینکه همه نهاد‌های قدرت را در اختیار دارند ، اما برای افکار عمومی آدرس غلط می‌دهند و از مسئولیتی که دارند شانه خالی می‌کنند. به گفته نادران، سازوکار برای حل مسئله کولبری و به سامان کردن اقتصاد کشور وجود دارد ، زیرا مردم برای رفع نیاز‌های خود به اجبار به سمت اقتصاد غیررسمی و زیرزمینی و کولبری روی می‌آورند و برای امرار معاش به کار‌هایی تن می‌دهند که در شأن آن‌ها نیست. نادران گفت : ما به دولت پیشنهاد کرده‌ایم که اگر فقط یک میلیارد دلار از حجم قاچاق کالا را مدیریت کند و برای سرمایه‌گذاری ایجاد اشتغال رسمی برای صد هزار کولبر خرج کند به فرض اینکه برای هر شغل صد میلیون تومان هم نیاز باشد مشکل کولبری رفع می‌شود . این استاد اقتصاد گفت : متأسفانه کولبران از یک در هزار اقتصاد کولبری هم سهم نمی‌برند آن‌ها باید شغل آبرومند داشته باشند و زندگی بی‌خطری تجربه کنند. وقتی نرخ بیکاری مرتب بالا می‌رود کولبر چه کار کند . وی افزود : در دور اول دولت روحانی با سرکوب قیمت‌ها رکود شدیدی ایجاد و تحریم‌های ظالمانه از طرف دیگر به مشکلات اضافه شد ، در‌حالی‌که اگر سیاست‌ها اصلاح و علاج کار آن‌ها نشود بحران پشت بحران ایجاد می‌شود. باید مسائل را ریشه‌ای حل کنیم و به این دغدغه برسیم که با فوریت مسائل را حل کنیم و علاج قطعی کولبری انجام شود.
نادران افزود : امروز شهرک‌های صنعتی ما دچار مشکل شده‌اند و کارخانه‌های ما یا به طور کامل تخلیه شدند یا برخی نیز تنها برای بقای خود می‌جنگند. اگر در چند سال گذشته سه پالایشگاه با ظرفیت ستاره خلیج‌فارس توسط دولت ایجاد می‌شد ، مشکلات ما امروز بسیار کمتر بود . وی تصریح کرد : اقتصاد زیرزمینی و رانت‌خواری و فساد در کشور توسط نهاد‌های سیاسی مرتبط با دولت منجر به این شده است که دچار دوگانگی شده‌ایم و برخی از مردم و جوانان به کولبری و برخی از سرمایه‌گذاران به دنبال مشتری و سرمایه‌گذاری در کشور‌های اطراف هستند . نادران خاطر نشان کرد : باید این تبعیض‌ها برداشته شود. متأسفانه ما با پدیده استعفا و خانه‌نشینی مواجه شده‌ایم . باید اذعان کرد متأسفانه در یزد با یکسری اظهارنظر غیرمنتظره از سوی مقام اجرایی کشور مواجه شده‌ایم که بسیار بعید بود ؛ چراکه مقام اجرایی کشور به جای اینکه پاسخگوی رفتار اطرافیان خود باشد، اعلام می‌کند که اگر به این افراد دست بزنند ما چه کار‌هایی انجام خواهیم داد .
کولبری جدید در سیستان
نادران به پدیده جدیدی از کولبری در سیستان و بلوچستان اشاره کرد و گفت : یک گونه جدید کولبری در حال شکل گرفتن در سیستان و بلوچستان است ، اما این موضوع متأسفانه جزو دغدغه مسئولان نیست و به نظر می‌رسد سروسامان دادن به اقتصاد کولبری از ظرفیت دولت و مجلس دهم هم خارج است . پس باز هم تأکید می‌کنم که باید یک اتفاق انقلابی رخ دهد تا مشکل کولبری و اشتغال در کشور حل شود . وی در پاسخ به این سؤال که چرا آمایش سرزمین در سال‌های گذشته توسط هیچ کدام از دولت‌ها اجرایی نشده است ، در‌حالی‌که اجرای آن می‌توانست به‌عنوان راهکار مقابله با مشاغلی همچون کولبری در کشور شود ، افزود : اگر هر اقدام غلطی توسط هر دولتی انجام شود، غلط است و ما قصد دفاع از هیچ دولتی را نداریم . تعلق ما هم به اردوگاه اصولگرا و اصلاح‌طلب نیست، اما این واقعیت است هر وقت مسیر‌های رسمی را روی کالا‌ها ببندند یا از ناحیه دولت محدودیت‌هایی در داخل ایجاد شود و سازوکار‌های حمل‌و‌نقل و اقتصاد مرزی سازماندهی نشود ، مشکلاتی مانند کولبری اتفاق می‌افتد، اما واقعیت این است که برای ما هیچ تفاوتی بین شمال و جنوب یا غرب با مرکزنشین‌ها ندارد . ما هنوز در غرب و جنوب کشور شاهد مین‌های خنثی نشده‌ای هستیم که هر روز اتفاقات ناگوار جدیدی را به بار می‌آورد ؛ بنابراین باید دولت اتفاقاً به شهر‌های مرزی توجه بیشتری داشته باشد . نادران گفت : قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز که روی کالا‌های سازمان یافته و طبقه‌بندی شده هدف‌گذاری کرده بود، از ابتدای دولت روحانی هرگز اقدامی در این زمینه انجام نشد . یعنی صراحتاً آخوندی ، وزیر سابق راه و شهرسازی گفت من آیین‌نامه‌ای را در این زمینه پیش‌بینی نکرده‌ام و دولت هم آن را مطرح نخواهد کرد . وی افزود : اگر این قانون عملیاتی می‌شد بخش عمده‌ای از قاچاق کشور از بین می‌رفت ؛ اگرچه هیچ کشوری نتوانسته صددرصد قاچاق را حذف کند، اما مشکلات عمده ما در این زمینه برطرف می‌شود.
ایران تبدیل به بهشت فرار مالیاتی شده
همچنین امیرسیاح کارشناس اقتصاد در میزگرد تحلیل و بررسی اقتصاد کولبری ، کولبری را آیینه تمام نمای رویکرد مجلس و دولت به اقتصاد دانست و گفت : اولاً دولت توصیه‌های کارشناسی را کنار گذاشته و به ان‌شاءالله ماشاءالله اکتفا کرده است و می‌گوید که ان‌شاءالله درست می‌شود ، در حالی که ضربات زیادی به اقتصاد کشور وارد کرده و امکان تحمل بیشتری در اقتصاد نمانده است . سیاح افزود : مسئله دوم این است که دولت با ثروتمندان در بحث گرفتن مالیات رودربایستی دارد و ایران تبدیل به بهشت فرار مالیاتی شده است و ثروتمندان در ایران بیشتر از امریکا آزادی دارند که به اقتصاد کشور خسارت بزنند و مالیات ندهند. در این قضیه هم مجلس به‌عنوان ریل‌گذار و هم دولت به‌عنوان مجری قانون با ثروتمندان کاری ندارد و به حرف‌های کارشناسان بی‌اعتنا هستند، در‌حالی‌که باید سیاست‌ها به نفع مردم و آینده کشور اصلاح شود . وی با بیان اینکه قانون مبارزه با قاچاق کالا در سال ۹۲ تصویب شد ، گفت : اگر این قانون به درستی اجرا می‌شد، الان پدیده کولبری وجود نداشت و این مضحک است که سال ۹۸ با وجود قانون‌گذاری در سال ۹۲ هنوز با چنین پدیده زشتی در اقتصاد روبه‌رو باشیم و ما باید خجالت بکشیم و قیام کنیم. سیستم گداپروری و اقتصاد کولبری به‌وجود آمده است باید این را درست کنیم. عده‌ای می‌گویند راه‌حل ما نسخه هضم در اقتصاد جهانی است و باید سهمی از دنیا داشته باشیم و آنچه را دنیا القا می‌کند، اجرا کنیم و قطعه‌ای باشیم که دنیا می‌گوید . وی تأکید کرد : عده‌ای در دولت می‌گویند تا مشکل ما با دنیا حل نشود مشکل اقتصاد حل نمی‌شود و نتیجه این سیاست کولبری است که نگاه می‌کنیم. نگاه صدقه‌ای دولت این است که مردم از طریق صدقه اداره شوند و مشکلات مرزنشینان با کولبری حل شود . در کولبران آدم‌های با سوادی هستند که بالقوه می‌توانند کارآفرین باشند ، کسب‌و‌کار و شرکت راه‌اندازی و اشتغال ایجاد کنند، اما رویکرد دولت این است که مجوز کسب و کار ندهند، در نتیجه آن‌ها برای گذران زندگی به کولبری روی می‌آورند . سیاح تأکید کرد: برای اشتغال یا جوان باید دارای ژن خوب باشد یا اینکه مسافرکشی و کولبری کند یا اینکه شغل پست داشته باشد.
