نقش اصلی تعاونیها در کاهش و حذف فقر
آفتاب یزد-علی اکبر سمیعی: نقش تعاونیها در رشد و توسعه اقتصادی کشور بر کسی پوشیده نیست. تعاونیها علاوه بر آنکه میتوانند در اشتغالزایی سهم عمدهای داشته باشند نقش آنها در فقرزدایی و حذف فقر مطلق نیز بسیار پررنگ است. روز گذشته معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در یک نشست خبری و در پاسخ به سوال خبرنگار آفتاب یزد مبنی بر اینکه تعاونیها تا چه میزان میتوانند در فقرزدایی سهم داشته باشند؟ و با توجه به تاکید رئیسجمهور و وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای حذف فقر مطلق، برنامه بخش تعاون در این خصوص چیست؟ گفت: تعاونیها نقش ویژهای در این خصوص دارند. به عنوان مثال، در مناطق مرزی و دوردست و در شهرهای محروم و در روستاهایی که از ظرفیتهای تولیدی و اقتصادی کمتر برخوردار هستند تعاونیها میتوانند از طریق سازماندهی واحدهای کوچک و کنار هم قرار دادن آنها و اقتصادی کردن یک فعالیت با بزرگ شدن مقیاس نقش اصلی را ایفا کنند. ما در مناطق مرزی، تعاونی مرزنشینان را داریم. این تعاونیها نیاز به تقویت و حمایت بیشتر دارند. نزدیک 5/1 میلیون نفر عضو مستقیم تعاونیهای مرزنشینان هستند که با احتساب خانوادههای آنها بالغ بر 6 میلیون نفر میشوند. ما حدود 380تعاونی مرزنشین داریم. کار این تعاونیها این است که یک سری از کالاها را صادر و جایگزین و معادل آن را با ضوابطی که دولت تعیین میکند وارد کنند. بنابراین اگر آموزش و راهنماییهای لازم به مرزنشینان داده شود و تسهیلات ارزانقیمت در اختیار آنها قرار گیرد میتوانند فعالیتهای خود را به سمت تولید، صنایع کوچک، صنایع دستی و صادرات خرد هدایت کنند. سید حمید کلانتری گفت: همین طرح روستا تعاون مشخصا یکی از دستاوردهایش علاوه بر ایجاد اشتغال، کاهش فقر و ایجاد درآمد است. الان ببینید محصولات زراعی و کشاورزی که در روستاها تولید میشود چگونه عرضه میگردد؟ عدهای به عنوان خریدار و واسطه این محصولات را از روستاییان خریداری کرده و با چند برابر قیمت خرید در تهران و شهرهای دیگر عرضه میکنند. اگر قیمت میوهای در تهران کیلویی 6 هزار تومان باشد مطمئن باشید که کمتر از یک سوم آن در اختیار تولیدکننده واقعی قرار میگیرد. اما اگر این تولیدکنندگان در قالب تعاونی سازماندهی شده و تعاونیهای باغداران، دامداران و... تشکیل شود گردش مالی و ارزش افزوده به نفع تولیدکننده بر میگردد. من یک مثالی میزنم، در یک منطقه محروم در بیرجند چند جوان فارغالتحصیل رشته شیمی تعاونی عسل راهاندازی کردهاند و محصول خود را با استاندارد بالا و برند خود در تهران به فروش رسانده و حتی صادر نیز میکنند. در خصوص محصول زعفران نیز شاهد تاسیس تعاونیها هستیم. در خصوص تعاونیهای صیادی نیز اگرچه اکثر آنها تا مرحله صید و فروش انبوه ورود پیدا میکنند اما بعضی از این تعاونیها عمل آوری را نیز انجام میدهند و سردخانه نیز دارند. وی افزود: پس تعاونیها میتوانند در کاهش فقر و فقر مطلق اصلیترین نقش را داشته باشند. برای اینکه در مناطق محروم کاهش فقر را داشته باشیم باید سرمایهگذاری اتفاق بیفتد. یک روش این است که سرمایهگذاران از تهران و شهرهای بزرگ به این مناطق بروند که خیلیهایشان به این مناطق نمیروند چون امکانات زیربنایی در این مناطق وجود ندارد. یک روش دیگر این است که مردم همان مناطق با منابع خرد و کمی که دارند از طریق تشکیل تعاونیها اقدام به سرمایهگذاری کنند. تعاونیها از طریق تجمیع این منابع خرد و کوچک، منابع توانمندی را تشکیل میدهند و از این طریق به محرومیت زدایی از آن مناطق میپردازند. در واقع اقتصاد روستاها و مناطق محروم با فعال شدن تعاونیها رونق گرفته و فقر از این روش کاهش مییابد. کلانتری درباره عدمتاسیس بانک تعاون به رغم درخواستهای ارائه شده به بانک مرکزی از سال گذشته اظهار داشت: پس از تشکیل تعاونیهای اعتبار آزاد طی سالیان گذشته، متاسفانه در مسیر فعالیت این تعاونیها به دلیل عدم رعایت مسائل حقوقی و نظارتی مشکلاتی به وجود آمد که بر همین اساس شورای پول و اعتبار و بانک مرکزی تصمیم گرفتند این تعاونیها را در بازار غیرمتشکل پولی، ساماندهی کنند.معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تاکید کرد: بر همین اساس طبق پیگیریهای انجام شده به دلیل مسائل کلان اقتصادی، بانک مرکزی فعلا مجوز تاسیس بانک جدید را نمیدهد تا مشکلات بازار غیرمتشکل پولی ساماندهی شود.کلانتری در بخش دیگری از سخنان خود با تبیین برنامههای هفته تعاون، اظهار کرد: از مجموع ۶۵۵ طرحی که قرار است به بهرهبرداری برسد، ۲۰۸ طرح تعاونی مسکن مهر و متعارف با عضویت ۲۷هزار نفر، ۱۵۴تعاونی خدماتی با ۲۶۰۰نفر اشتغالزایی، ۸۴تعاونی صنعتی با ۱۲۵۰نفر اشتغالزایی و ۸۱تعاونی کشاورزی با ۸۵۰هزار نفر اشتغالزایی هستند.وی از ثبت و فعالیت ۱۶هزار و ۸۰۰تعاونی در دولت یازدهم خبر داد و گفت: این تعداد تعاونی ۲۴۶هزار شغل ایجاد کردند.کلانتری سه استان فارس با ۱۹۰۰تعاونی، خراسان رضوی با ۱۴۹۲تعاونی و تهران با ۱۰۰۷تعاونی را جزو استانهای برتر کشور به لحاظ تعداد تعاونی برشمرد.معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی آمار تشکیل تعاونیها از هفته تعاون سال گذشته تا امسال را مورد اشاره قرار داد و گفت: طی این مدت ۳۳۰۰تعاونی به ثبت رسیده و برای ۵۱۵۰۰نفر شغل ایجاد شده است.وی اجرای طرح روستا تعاون، برگزاری دوازدهمین جشنواره تعاونیهای برتر، برگزاری همایشی با حضور ۱۰۰تعاونی صادراتی و برپایی نمایشگاه توانمندیهای تعاونیها در مصلای حضرت امام خمینی(ره) را از دیگر برنامههای هفته تعاون عنوان کرد.